GLÔCÔM DO CORTICOID – BỆNH NGUY HIỂM DO LẠM DỤNG THUỐC

Glôcôm là gì ?

Glôcôm (cườm nước hay thiên đầu thống) là bệnh đặc trưng bởi tình trạng tăng áp lực trong mắt (nhãn áp) kéo dài gây tổn thương không hồi phục các tế bào hạch võng mạc dẫn tới tổn thương thị trường, thậm chí mù lòa nếu không điều trị kịp thời.

Thực trạng bệnh glocom hiện nay:

Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, năm 2010 thế giới có khoảng 60,5 triệu người bị glôcôm và dự báo đến năm 2030 con số này sẽ tăng lên 110 triệu người. Hiện nay, bệnh glôcôm đã trở thành nguyên nhân gây mù thường gặp thứ 2 trên thế giới.Tại Việt Nam, theo số liệu thống kê của Bệnh viện mắt Trung ương, cả nước có khoảng 380.800 người mù 2 mắt, trong đó có 24.800 người mù do glôcôm (chiếm 6,5%, đứng thứ 2 sau bệnh đục thể thủy tinh: 6,61%).

Hàng ngày Bệnh viện Mắt Hà Đông tiếp nhận rất nhiều bệnh nhân Glôcôm đến khám và điều trị. Trong đó có một phần không nhỏ những trường hợp glocom do dùng thuốc có chứa corticoid. Thực tế có những đợt khoa Điều trị Tổng hợp của bệnh viện tiếp nhận gần chục bệnh nhân bị glocom trong cùng một xã vào điều trị nội trú. Khi hỏi bệnh mới phát hiện họ đều gặp các vấn đề về mắt nhưng không đi khám mà tự ý mách nhau mua thuốc về tra trong thời gian dài. Các thuốc này trong thành phần đều chứacorticoid. Điều đáng tiếc là rất nhiều bệnh nhân phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn. Do đó kết quả điều trị rất hạn chế.

Corticoid là con dao hai lưỡi

Corticoid là loại thuốc có tác dụng chống viêm mạnh do đó được sử dụng rộng rãi trong nhiều chuyên khoa. Các thuốc tra mắt có chứa thành phần corticoid thường làm giảm nhanh các triệu chứng khó chịu tại mắt, giá thành lại rất rẻ nên thường được nhiều người tự ý mua về sử dụng một cách thường xuyên. Thực trạng này hay gặp ở các vùng nông thôn, nơi bệnh nhân ít có điều kiện được chăm sóc mắt và tình trạng bán thuốc bừa bãi không theo đơn của bác sĩ còn phổ biến. Ngoài tác dụng chống viêm, thuốc chứacorticoid còn gây ra nhiều biến chứng cho đôi mắt nếu không dùng đúng chỉ định và không có sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa mắt. Các biến chứng bao gồm: đục thể thủy tinh, viêm loét giác mạc và glocom.

Vì sao dùng thuốc corticoid kéo dài lại gây ra Glôcôm?

Glôcôm được chia làm 2 nhóm bệnh chính là glôcôm góc đóng vàglôcôm góc mở.Glôcôm do corticoid thuộc nhóm bệnh glôcôm góc mở thứ phát do thuốc.Cơ chế của bệnh chưa rõ ràng nhưng nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng cơ chế tăng nhãn áp là do giảm dẫn lưu thủy dịch ra ngoài nhãn cầu. Dưới tác dụng kéo dài của corticoid, các khe kẽ của vùng bè củng giác mạc  (kênh lưu thông thủy dịch chính từ trong ra ngoài nhãn cầu – chiếm 80% lưu lượng thủy dịch ) bị thu hẹp lại, dẫn đến ứ trệ thủy dịch trong nhãn cầu gây tăng nhãn áp.

Dấu hiệu nhận biết khi mắc bệnh là gì ?

Ở giai đoạn sớm, các triệu chứng của bênh rất kín đáo thậm chí nhiều bệnh nhân không hề có triệu chứng. Đa số bệnh nhân phát hiện khi bệnh ở giai đoạn tiến triển hoặc giai đoạn muộn với các triệu chứng:

  • Cảm giác căng tức mắt, mờ như màn sương che trước mắt
  • Thu hẹp thị trường. Giai đoạn muộn thị trường bị tổn thương nhiều, bệnh nhân chỉ còn nhìn được vùng trung tâm gọi là thị trường hình ống.

Khám và chẩn đoán bệnh như thế nào ?

Bệnh được chẩn đoán bởi các bác sĩ chuyên khoa mắt thông qua hỏi bệnh, đo nhãn áp, thăm khám bằng kính sinh hiển vi kết hợp với các khám nghiệm chức năng như đo thị trường, chụp cắt lớp võng mạc…

Máy đo thị trường humphrey                    
Máy chụp cắt lớp võng mạc OCT HD 5000
Bệnh nhân đang được thực hiện siêu âm bán phần trước (UBM) tại khoa CĐHA

Điều trị bệnh Glôcôm do corticoid như thế nào ?

Trước hết bệnh nhân cần dừng ngay các thuốc chứa corticoid đang sử dụng nếu được cho phép. Mục tiêu điều trị bệnh glocom là hạ nhãn áp về mức an toàn để bảo vệ những tế bào thần kinh không bị tổn thương và ngăn cản tiến triển của bệnh.Khi bệnh ở giai đoạn sớm có thể điều trị hiệu quả bằng thuốc hoặc laser. Khi bệnh tiến triển hoặc ở giai đoạn muộn, thuốc và laser không còn hiệu quả thì bệnh nhân sẽ được can thiệp phẫu thuật. Đa số các bệnh nhân có kết quả điều trị tốt nếu được phát hiện và điều trị kịp thời.

Bệnh viện mắt Hà Đông có đội ngũ y bác sỹ trình độ chuyênmôn cao, có nhiều kinh nghiệm trong khám, điều trị và quản lý bệnh Glôcôm. Bệnh viện có hệ thống trang thiết bị hiện đại, có thể phát hiện các tổn thương của bệnh từ giai đoạn sớm, từ đó đưa ra hướng điều trị kịp thời và hiệu quả. Bệnh viện mắt Hà Đông cũng là một trong số ít các cơ sở nhãn khoa trong cả nước đang triển khai kỹ thuật laser tạo hình vùng bè điều trị glocom do thuốc corticoid. Đây là một trong những kỹ thuật mới, hiện đại và chuyên sâu nhất của chuyên ngành glocom. Kỹ thuật này làm hạ nhãn áp một cách hiệu quả giúp bệnh nhân giảm phụ thuộc vào thuốc hạ nhãn áp và giảm nguy cơ phải phẫu thuật.

Chuẩn bị bệnh nhân trước khi thực hiện laser vùng bè chọn lọc(SLT) trên máy laser tango reflex ellex tại bệnh viện

Phòng bệnh hơn chữa bệnh

Glôcôm do corticoid là một bệnh nguy hiểm nhưng có thể phòng tránh được bằng cách thay đổi thói quen dùng thuốc và nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc sử dụng thuốc có chứa corticoid

  • Tuyệt đối không tự ý sử dụng các thuốc chứa corticoid nếu không có chỉ dẫn của bác sỹ.
  • Người bệnh có chỉ định dùng corticoid kéo dài nên khám mắt định kỳ tầm soát các bệnh đục thể thủy tinh, glocom.
  • Đi khám sớm tại cơ sở chuyên khoa mắt khi có dấu hiệu nghi ngờ của bệnh.

Bài viết liên quan

BỆNH VIỆN MẮT HÀ ĐÔNG TỔ CHỨC HỘI THI VĂN NGHỆ CHÀO MỪNG NGÀY QUỐC TẾ PHỤ NỮ 8/3

Hoà chung không khí của mùa xuân mới, thắng lợi mới, của phong trào thi …

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *